Kraj Słowenia

Stolica: Lublana
Waluta: euro (EUR), 1 EUR = 100 centów
Wiza: wiza nie jest wymagana
Język: słoweński
Napięcie: 230 V
Powierzchnia: 20 273 km²
Ludność: 2 061,9 tys.

Alpy Słoweńskie

Ljubljana

Kameralna atmosfera, bogate życie kulturalne, ciekawa architektura i piękny zamek.

Informacje ogólne

Lublana uchodzi za niezwykłą stolicę, w której skupia się nie tylko życie polityczne kraju, ale także ma wiele do zaoferowania turystom. Przede wszystkim jest to miasto tętniące życiem kulturalnym, które przyciąga miłośników sztuki i rozmaitych festiwali z całej Europy. Urok stolicy podkreśla wyjątkowa architektura będąca dziełem Jozego Plecnika, który zgodnie ze swoimi wizjami stworzył ciekawą metropolię. Jest to również liczące się miasto uniwersyteckie ze starówką usytuowaną u stóp malowniczego wzgórza. Sprzyja to długim spacerom po pięknych parkach i skwerach oraz zachęca do krótkich wycieczek poza miasto. Ponadto Lublana jest doskonałym punktem wypadowym nad słoweńskie wybrzeże oraz w wysokie góry.

Stolica Słowenii położona jest nad rzeką Lublanicą w centrum kraju, pomiędzy Austrią, Węgrami, Włochami i Chorwacją. Otaczają ją piękne widoki, a w mniej niż godziną można dojechać do słynnej jaskini Postojna czy nad wody jeziora Bled. Jest to miasto przyjazne dla rowerzystów i atrakcyjne pod względem rozrywkowym, na zwiedzanie którego weekend powinien w zupełności wystarczyć. Warto zastanowić się na zakupem Ljublana Card oferującej w cenie wstęp do większości muzeów oraz korzystanie z komunikacji miejskiej. Miasto zawsze tętni życiem i pełne jest turystycznych niespodzianek.

Jedna z legend głosi, że Lublana została założona przez mitycznego Jazona i Argonautów, czyli poszukiwaczy złotego runa, którzy tutaj spotkali groźnego smoka. Na pamiątkę tamtych wydarzeń smok jest symbolem miasta i można go zobaczyć w herbie. Ślady osadnictwa na tych terenach sięgają 2000 r. p.n.e. i przez te właśnie ziemie przewinęli się Ilirowie, Celtowie, Rzymianie oraz Atylla z Hunami. Słowianie natomiast osiedlili się na terenie wzgórza zamkowego w VI w. Średniowiecze to okres rozkwitu, a pierwsza nazwa Luwigana pojawiła się w dokumentach z 1144 roku. Pierwotna osada w 1278 r. dostała się w ręce Habsburgów, dlatego Rudolf I zmienił jej nazwę na Laibach. Rozwijające się miasto było ośrodkiem reformacji, mieszkali tam przedstawiciele luteranizmu, przebywali jezuici, natomiast pod koniec wieku XVII do Lublany zawitała architektura barokowa. W pierwszej połowie XIX stulecia dokonano wielu zmian urbanistycznych, drewniane mosty zastąpiono stalowymi i kamiennymi, a pierwsza linia kolejowa połączyła stolicę kraju z Wiedniem i Triestem. Wraz z upadkiem dynastii Habsburgów miasto weszło w skład królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, otrzymując tym samym bałkański koloryt. Po II wojnie światowej zostało stolicą Socjalistycznej Republiki Słowenii i weszło w skład Jugosławii, natomiast stolicą niepodległego państwa Lublana została w 1991 roku.

Pod względem geograficznym miasto wciśnięte jest pomiędzy zalesiony pagórek Golovec, wzgórze zamkowe i Tivolski vrh, gwarantując tym samym ciekawe widoki podczas zwiedzania. Główną ulicą jest Slovenska cesta dzieląca centrum na dwie części. Starówka nie jest zbyt duża, ale turyści znajdą tam kilka architektonicznych perełek. Sercem Lublany jest  nieregularny plac Presernov trg, rozciągnięty między współczesnym śródmieściem, a Starym Miastem. Nazwa placu wiąże się z umieszczeniem w 1905 roku pomnika, pod którym obecnie umawiają się mieszkańcy na wieczorne spotkania. Przy okazji warto spojrzeć na różową bryłę barokowego kościoła Franciszkanów – jeden z symboli miasta. W okresie letnim na placu organizowana są rożne koncerty, a z sympatycznych knajpek zawsze dobiega dźwięk wesołych rozmów. Zabudowa w tym miejscu nosi cechy wiedeńskiej secesji, której przykładem jest Dom Hauptmana z oryginalną fasadą, natomiast architekturę europejskich metropolii przypomina handlowy Dom Urbanca. Ważnym miejscem w orientacji jest słynny Plac Kongresowy związany ze Świętym Przymierzem i odbywającym się na nim w 1821 roku spotkaniem władców Austrii, Prus, Rosji i Neapolu. Ulicą Vegova można dotrzeć na Plac Rewolucji Francuskiej, gdzie dumnie prezentuje się pomnik Napoleon i Prowincji Iliryjskich. Tam też zainteresowani historią miasta powinni wstąpić do Muzeum Miejskiego prezentującego w nowoczesny sposób dzieje miasta, w tym słynne „koło z osią” liczące sobie 5200 lat. Na turystycznej mapie Lublany nie powinno zabraknąć fragmentów murów miejskich Emony, dzielnicy Krakovo o prowincjonalnym charakterze i specyficznym klimacie oraz Mostu Trnovskiego. Żelaznym punktem wizyty w stolicy powinien być także spacer tworzącymi oś miasta pięknymi brzegami Ljubljanicy oraz przejście ciekawym Mostem Szewskim, łączącym dwa ważne place: Miejski i Nowy. Najważniejsze jest jednak Tromostovje – kolejny symbol miasta, czyli unikalny most składający się z trzech części. Tam można spotkać wielu spacerujących turystów podziwiających z tego miejsca wzgórze zamkowe. Stąd już niedaleko na przepiękną starówkę z takimi zabytkami jak monumentalna katedra św. Mikołaj, Pałac Arcybiskupi i barokowe kamienice, wśród których warto sfotografować dom Skaberneta i dom Miklosica. Głównym placem Starego Miasta jest Mestrni trg z pięknym ratuszem i fontanną Trzech Rzek Krainy, niemniej konkuruje z nim Stari trg z pięknymi domami, pałacem opackim i fontanną Herkulesa. Ciekawych miejsc w Lublanie jest znacznie więcej, niemniej każdy turysta kieruje się na wzgórze zamkowe, do którego prowadzą uliczki zatopione w bujnej roślinności. Atutem wzgórza jest piękna panorama miasta oraz Lublański Zamek wzniesiony w obecnej wersji w 1511 roku, choć na wzgórzu stacjonowali dużo wcześniej Celtowie i Ilirowie, o czym można dowiedzieć się w Muzeum Wirtualnym. Na zamek opcjonalnie można dostać się nowoczesną kolejką terenową.

Lublana ma także swoje secesyjne oblicze, które najlepiej odzwierciedla ulica Miklosica z licznymi budynkami użyteczności publicznej, a także liczne domy związane z działalnością artystyczną. Stolica Słowenii jest miastem związanym z kulturą, dlatego na jej miłośników czeka Galeria Narodowa ze zbiorem prac słoweńskich impresjonistów, Opera, Galeria Sztuki Współczesnej oraz Muzeum Narodowe i Przyrodnicze. Ulubionym miejscem spacerowym jest Park Tivoli, gdzie odbywają się koncerty i wystawy plenerowe. Jak przystało na stolicę w Lublanie nie brakuje wielu miejsc noclegowych, rozmaitych restauracji, klimatycznych knajpek, winiarni, pubów i klubów, w których można spędzić fajny wieczór. Ponadto Lublana słynie z licznych festiwali i specjalnych wydarzeń artystyczno-kulturalnych, dlatego przed pobytem warto zainteresować się bieżącym kalendarzem.

Kuchnia

Kuchnia w Słowenii to spore wyzwanie dla podróżników, ponieważ ze względu na płożenie ten piękny kraj łączy w sobie kulinarne zapożyczenia z państw ościennych. Zamawiając dania w restauracji można zetknąć się w wpływami włoskimi, austriackimi i bałkańskimi. Szczególnie w górskich regionach potrawy są nieco zmienione, dzięki czemu zyskują lokalnego charakteru. Chociaż na talerzu wyląduje danie przypominające włoską polentę, do czynienia ma się z ajdovi zganci zrobionym nie z mąki kukurydzianej, ale gryczanej podanej ze skwarkami. Nie sposób też przejść obojętnie obok klusek ziemniaczanych gnocchi i pierożków zlikrofi. Austriacki wpływy można poznać próbując małe suszone kiełbaski kranjske klobase bądź też biały ser skuta, strudel zavitek czy też sznycel wiedeński dunajski zrazek. Z kolei węgierski smak wyczuwalny jest w gulaszu, słodkich naleśnikach palacinke i paprykarzu. Nie brakuje jednak tradycyjnych słoweńskich smaków opartych na jęczmieniu, kukurydzy i mięsie, gdzie charakterystyczny jest cętkowany chleb pisan ktuh wypiekany z gryki, pszenicy lub kukurydzy. Nieodłącznym składnikiem potraw są popularne w Słowenii grzyby, głównie prawdziwki i kurki. Regionalnym specjałem jest Kremna rezina, czyli ogromne ciastko przypominające kremówkę.

Obiad składa się najczęściej z zupy lub rosołu z makaronem bądź kluskami oraz drugiego dania, na które Słoweńcy serwują mięso wieprzowe, cielęce lub wołowe. Tradycyjny obiad najlepiej smakuje w gospodzie gostlina oraz restauracjach serwujących domową kuchnię domaca kuhinja. Liczyć tam można na treściwe danie jota, które podawane jest w specjalnym garnku pełnym kapusty, fasoli, słoniny, ziemniaków i kaszy doprawionej czosnkiem.

kranjska pojedina – żeberka z kapustą
prekmurska gibanica – wielowarstwowe ciasto
frika – smażone ziemniaki z jajkiem i serem
matevz z suhim mesom – ziemniaki tłuczone z fasolą i wędzonym mięsem
kraski prsut – szynka pochodząca z Krasu podawana z oliwkami i domowym serem

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Coś dla siebie znajdą także wegetarianie, bowiem dla nich lokalni kucharze przygotują panierowany ser ocvri sit i grzybowe risotto – gobova rizota. W karczmach można trafić na klasyczne burki, czyli rodzaj ciasta nadziewanego serem, jabłkami lub mięsem, a także zawijaniec drożdżowy z orzechami i rodzynkami – potica. Na deser warto zainteresować się gibanicą, czyli płatkami ciasta francuskiego nadziewanymi orzechami włoskimi, makiem, serem i rodzynkami.

Z pobytu w Słowenii zadowoleni z pewnością będą amatorzy dobrych win. Szczególnie w gospodach można degustować wina zrobionego przez samego właściciela – domace vino. Z racji tego, że w wielu miejscach popularne są uprawy winorośli, a tradycję winobrania zapoczątkowali Rzymianie, warto zapamiętać nazwy gatunkowe: zelo suho – bardzo wytrawne, suho – wytrawne, polsuho – półwytrawne, polsladko – półsłodkie i sladko – słodkie. Charakterystyczny smak ma produkowane na terenie Krasu wino teran, a za wyborne uchodzą trunki z regionu Haloze, Jeruzalem rozciągającego się pomiędzy Ormozem i Ljutomerem oraz z doliny Vipavy. Najlepsze wina przechowywane są w winotekach, więc jeśli ktoś chce trafić do najbardziej znanej, powinien odwiedzić najbardziej znaną Vinoteke Bradesko w Lubljanie oraz najstarszą winiarnię w Mariborze. Dużą popularnością wśród turystów ciszą się wycieczki szlakami winnymi, zwanymi vinske ceste. Do najpopularniejszych piw natomiast należą Roler, Union, Zlatorog oraz Gambrinus. Na miłośników mocnych trunków czekają z kolei wódki destylowane z jabłek, śliwek i wiśni, szczególnie Pleterska Hruska pochodząca z klasztoru Pleterje. Wybredni konsumenci powinni rozejrzeć się za gruszkówką viljamovka, którą najlepiej kupić w Pleterju.

Obyczaje

Słoweńcy są nielicznym narodem, który chętnie podkreśla swoją tożsamość uplasowaną pomiędzy mentalnością Austriaków i charakterem południowych Słowian. Ich dumą jest kwitnący przemysł i osiągnięcia sportowe, a znakiem rozpoznawczym porządek i dyscyplina. Mieszkańcy Słowenii żyją swoim własnym tempem, w czym przypominają nieco Chorwatów i Włochów. Ten mały kraj z wielką duszą charakteryzuje się zamiłowaniem do zabawy i humoru, co z dumą pokazuje cudzoziemcom. Szczególnie ważne są tradycje związane z górami i tam właśnie zachowała się pierwotna kultura pasterska. W Słowenii przez cały rok odbywają się różne festiwale i święta, dlatego wybierając się do tego kraju, warto zainteresować się kalendarzem imprez. W większości miast organizowane są cykliczne imprezy związane z patronami lub sławnymi osobistościami. Najbardziej znane są Festiwal Letni w Lublanie oraz Bledzie, a także wrześniowy „Krowi bal” w Bohinj. Większość mieszkańców jest wyznania rzymskokatolickiego, a do mniejszości narodowych należą Węgrzy, Włosi, Serbowie, Chorwaci i Bośniacy. Językiem urzędowym jest słoweński, niemniej większość mieszkańców posługuje się angielskim przynajmniej w stopniu komunikatywnym. W restauracjach zwyczajowo zostawia się niewielkie napiwki lub zaokrągla rachunek do pełnej sumy. W czasie zwiedzania świątyń warto zadbać o nakrycie ramion i unikać korzystania z telefonu komórkowego. Ogólnie Słowenia jest typowym zachodnioeuropejskim krajem, w którym zwyczaje nie powinny nikogo zaskoczyć.

Aktywny wypoczynek

Doskonałym sposobem na aktywne spędzenia czasu jest zwiedzanie Lublany na rowerze. Nie brakuje tam wypożyczalni i przewodników, którzy chętnie pokażą najciekawsze miejsca. Ponadto popularnością cieszy się nocne zwiedzanie Starego Miasta, wycieczki łodziami spacerowymi oraz wyprawy do pobliskiego zamku Fuzine.

Wycieczki Fakultatywne

Zamek Fuzine – zwiedzając Lublanę warto zahaczyć o interesujący zamek Fuzine, w którym znajduje się obecnie Muzeum Architektury oraz stała wystawa poświęcona architektowi Jozemu Plecnikowi.

Cmentarz Zale – na przedmieściach Lublany znajduje się słynny cmentarz będący jednocześnie dziełem architekta Jozego Plecnika. Zwiedzić można kompleks zabytkowych kaplic oraz miejsca pochówku wybitnych Słoweńców.

Smarna Gora – popularne miejsce rekreacyjne i spacerowe w pobliżu Lublany. Na krótkiej wycieczce można zdobyć dwa wierzchołki, zwiedzić zabytkowy kościół, zaliczyć wizytę w tradycyjnej gospodzie i podziwiać piękną panoramę okolicy. W okresie wakacyjnym odbywa się tam wiele imprez plenerowych.

Ljubljansko barje – w południowej części kotliny lublanskiej rozpościera się ciekawy teren z unikalnym mikroklimatem, zamieszkiwany przez wiele gatunków zwierząt i ptaków. Dla turystów jest doskonałym miejscem na niezbyt wymagającą trasę pieszą lub rowerową wycieczkę.

Iska Vas – niewielka miejscowość z gotyckim kościołem jest bramą do zwiedzania malowniczego wąwozu Iski Vintgar, w którym rośnie mnóstwo gatunków ciekawych roślin. Na pieszej wyprawie można zobaczyć ciekawe formy skalne i wodospady, a dnem wąwozu poprowadzono trasę turystyczną.

Bistra – urokliwa miejscowość, której ozdobą jest Grad Bistra, czyli zabytkowy budynek pełniący przed laty funkcje zamku i klasztoru Kartuzów. Początki budowli sięgają 1255 roku i związane są z fundatorem – wojewodą karynckim. Obecnie w tym miejscu znajduje się Słoweńskie Muzeum Techniki. Warto także odwiedzić pobliską Borovnicę, w której znajduje się piękny wąwóz Pekel.

Medvode – na północy Lublany położona jest malownicza miejscowość, z której można wybrać się na spacer po okolicznych wzgórzach oraz zwiedzanie dwóch zamków. Pierwszym z nich jest zamek Goricane, będący przed laty rezydencją biskupów, a obecnie pełniący funkcję siedziby muzeum. Drugim natomiast są pozostałości zamku Starigrad w pobliskim Smledniku.

Najczęściej Zadawane Pytania

Kiedy najlepiej wybrać się do Słowenii?
Do Słowenii można jechać praktycznie o każdej porze roku, niemniej najdogodniejszy okres jest między majem a wrześniem. W zachodniej części panuje klimat śródziemnomorski, gdzie lata są długie, a zimy łagodne. Warto pamiętać, że w rejonie nadmorskim wieje okresowo silny wiatr „burja”, który obniża odczuwalną temperaturę.

Jaka waluta obowiązuje w Słowenii?
W Słowenii obowiązuje wspólna dla całej Unii Europejskiej waluta – Euro. Konsekwencją tego są nieco wyższe ceny niż w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o posiłki w restauracjach i ceny związane z infrastrukturą narciarską i turystyczną. Warto jednak przyjrzeć się sezonowym obniżkom i wyprzedażom, kiedy ceny towarów znacznie spadają i wielu turystów wybiera się do centrów handlowych specjalnie na zakupy.

Co warto kupić w Słowenii?

Z pewnością jedną z ciekawszych pamiątek mogą być wspaniałe wina i napoje wysokoprocentowe wytwarzane z różnych owoców. Popularnością wśród turystów cieszą się także miody, wosk pszczeli oraz gustowne naczynia takie jak szkło i kryształy z Rogaskiej Slatiny. W Słowenii nie brakuje ludowego rękodzieła, warto rozglądnąć się za koronkami z Idrii, drewnianym sprzętem domowym z Ribnicy, ceramiką z Prekmurja czy fajkami z Bohinja. Z kulinarnych przysmaków warto zainteresować się suszoną szynką „kraski prsut” oraz morską solą o niezwykłych walorach smakowych.

Jaki czas obowiązuje w Słowenii?
W Słowenii obowiązuje taki sam czas jak w Polsce.

Jakie są ograniczenia celne w Słowenii?

Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na zasadach obowiązujących w UE, co oznacza w praktyce, że rzeczy osobiste i sprzęt na własny użytek nie podlega ograniczeniom celnym. W przypadku towarów można wwozić i wywozić do 800 szt. papierosów, 400 szt. cygaretek, 200 szt. cygar, 1 kg. tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l mocniejszego alkoholu, 90 l wina i 110 l piwa. Warto pamiętać, że kontrola celna może być prowadzona na terenie całego kraju.

Jak poruszać się po Słowenii?
Do Lublany można bez problemu dotrzeć samolotem, samochodem, pociągiem i autobusem, ponieważ w tym miejscu krzyżują się wszystkie najważniejsze szlaki Słowenii. W samym mieście z punktu widzenia turysty można poruszać się na pieszo, a komunikacja służy raczej do odwiedzenia odległych dzielnic. Nie obowiązują bilety papierowe, tylko karty, które można nabyć w kioskach, na pocztach i w biurach informacji turystycznej. Nie powinno być problemu ze złapaniem taksówki, natomiast doskonałym środkiem transportu jest rower chociażby ze względu na świetnie przygotowane ścieżki rowerowe.

Jakie dokumenty są potrzebne w razie konieczności skorzystania ze służby zdrowia w Słowenii?
W nagłych przypadkach turyści z Polski objęci są bezpłatną podstawową opieką medyczną. Opłaca się jednak wykupić polisę ubezpieczenia podróżnego, która w razie potrzeby umożliwi pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i transport medyczny. Jeżeli posiadamy ubezpieczenie prywatne należy zapoznać się z jego warunkami, gdyż w większości przypadków ubezpieczeniem objęte są koszty leczenia powyżej pewnych kwot, które należy samemu opłacić. Przed wyjazdem za granicę dobrze jest jednak w oddziale wojewódzkiego NFZ złożyć wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest dowodem posiadania takiego ubezpieczenia. Warto także pamiętać, że EKUZ nie zapewnia pokrycia kosztów specjalistycznego transportu medycznego do Polski, ani też transportu zwłok, dlatego wskazane jest wykupienie dodatkowego prywatnego ubezpieczenia. Więcej informacji na stronie: www.nfz.gov.pl

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach i przestrzegać podstawowych zasad higieny. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, ewentualnie gotowaną co najmniej 10 min. Szczepienia ochronne nie są wymagane, ale przed wyjazdem warto sprawdzić czy nie są zalecane sezonowo i profilaktycznie zaszczepić się przed wskazanymi chorobami. Poszczególne zalecenia sanitarne pozwalające uniknąć zachorowania na różne choroby dostępne są na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Sanitarnej: www.pis.gov.pl

Ważne informacje MSZ

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Słowenii tak jak i innych krajów Unii Europejskiej jest dowód osobisty lub paszport. Na terenie Słowenii bez wizy można przebywać 90 dni, a okres ważności paszportu nie może być krótszy niż dozwolony czas pobytu.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Lublanie: https://lublana.msz.gov.pl/pl/

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Słowenii
Słowenia, Lublana, Bežigrad 10, 1000
Tel dyżurny: +386 41 750 508
Tel: +386 1 436 47 12
Fax: +386 1 436 25 21
Email: lublana.amb.sekretariat@msz.gov.pl
WWW: http://www.lublana.msz.gov.pl

Pohorje - Savinjska

Riwiera Słoweńska

Słowenia Pd. - Wsch.

Słowenia Środkowa

Słowenia Wschodnia

Słoweński Kras

Słowenia: Alpy Słoweńskie , Ljubljana , Pohorje - Savinjska , Riwiera Słoweńska , Słowenia Pd. - Wsch. , Słowenia Środkowa , Słowenia Wschodnia , Słoweński Kras

Wybierz region Alpy Słoweńskie , Ljubljana , Pohorje - Savinjska , Riwiera Słoweńska , Słowenia Pd. - Wsch. , Słowenia Środkowa , Słowenia Wschodnia , Słoweński Kras